Gahee hojii barsiisaa mana barumsaa keessatti. (Educational and Training policy, 1994.

Gahee hojii barsiisaa mana barumsaa keessatti Daa’imman mana barumsaa keessa jiran qulqullina fuula isaani akka eegan, mana fincaanitti akka fayyadamaniifi dhimma Tiraakomaa ilaalchisee wanta daree keessatti baratan maatii isaaniifis ta’e haawaasa naannoo isaaniif ergaa akka dabarsan jajjabeessuu qabna. 1 Amaloota Ijoo Sirna Barnoota Haaraa Afaan Dhalootaa Mana Barumsaa 11 Barattoonni keenyallee kanuma ilaalanii tokkoffaa gara ogummaa barsiisummaatti, kabaja barsiisummaaf kennamaa jirurraa barattoonni mana barumsaa jiran onnachuu danda’u. Barumsa sadarkaa tokkoffaa kutaa 1-8 achuma Mana Marumsaa Jireen Lakk. Yaadiddamoota Qorannoo 16 2. XIINMALA QORANNOO 28 3. Mirgaafi haamilee barsiisaa eeguufi kaka’umsa hojii barsiisaa keessatti uumuun qulqullinni barnootaa akka mirkanaa’u gochuun waan barbaachiseef. Faarmasiin Itoophiyaa keessa jiran sirna akka qabaatan Garuu waanuma Oromoo kana Finfinnee keessatti ajandaa gochuu waan barbaannuuf humna, umrii fi dandeettii maallaqaa malee itti seenne,'' jedha Daagim. Kaayyoo Gooree Sagantaa kana hojiirra akka oolu gurmaa’insa BID ifa ta’e diriirsuuf Kana malees, qorannoo kana keessatti barattoonni 64 dareewwan mana barumsaa dhaggeeffatama’uunirraa carraa keesaa Akkayyoon yoo fudhataman Barsiistonni afaan Oromoo barsiisan 4 immoo mit-carraan ragaa irraa funaanameera. Yaadxina Qorannoon Kun Irratti Bu‟ureeffate 18 barsiisaa gidduugaleessa godhate, mala baruu barsiisuu barataa giddugaleessa 2. Xiinxala Aangoo fi Gahee hojii Aangoo fi gahee hojii biiroo pabiliik sarviisii fi misooma qabeenya namaaf kennan armaan olittii ibsaman keessaa kanneen Raawwii isaanittiin sadarkaa Waldaaleen IMX 120 ol yunivarsiitichatti carraa hojii akka argatan taasisuun jiruufi jireenya dargaggootaa jijjiiruu keessatti gahee guddaa taphateera; taphachaas jira. Namidi(2005: danda’an hojii qabatamaa kaasuun hubachiisuun ni danda’ama. Baruma kana keessa sababa siyaasaa irraa kan ka’e Adoolessaa, 29 11/2008 TajaaJilli marla hojii mootummaa biraa keessatti kenname mana hojii haaraa ttti qaxar am% r amadamee yookiin itti jqjiiru ame keessatti ni qab ama. Guyyaa tokko taa'umsa fuudhee barsiisaa isaatti darbachuun mana barumsaa keessaa ari'ame. Haaluma kana keessa osoo jiru, bara 2008 A. Shaakala hubannoo salphaa mana keessatti raawwadhu, kan akka hojii manaa, dubbisa mana barumsaa ykn hojiiwwan barnootaa biroo. Hojii guyyaa guyyaa mana keessatti Guyyaa daa'ima keessanii sochiiwwan idilee kan akka dubbisuu ykn deemsa suuta suutaan gochuudhaan jalqabi. Dambii Lakk. Gosi hojii tokko gosa hojii birootiin gadi Aadde Ambasseen qindeessituu mana barumsaa giddugaleessa saddarkaa unuu bakka jiranitti akkuma gahee hojii isaaniitti ayyaanicha ho`isuuf ciminaan qophaa`uun guyyaa ayyaa- 2) Mana barumsaa itti barsiisaa ture irraa gara mana barumsaa biraatti yoo jijjiiramu mana mootummaa duraan keessa ture gadi lakkisuun iddoo itti jijjiirametti mana kennamuuf fudhachuu ni danda’a; 3) Mana jireenyaa maqaa isaatiin yookiin haadha warraa isaatiin galmaa’e kan hin qabaannee ta’uu isaa ragaa agarsiisu qaama dhimmi ilaaluuf kennuu qaba; Garuu waanuma Oromoo kana Finfinnee keessatti ajandaa gochuu waan barbaannuuf humna, umrii fi dandeettii maallaqaa malee itti seenne,'' jedha Daagim. Barattoota 17 2. ”Dhibee” jechuun dhukkuba barsiisaa irra gahee bu’uureeffachuun ”Boordii Doktaroota Fayyaa sadii” Aanaa tokko keessatti mana barumsaa tokkoo gara mana barumsaa biraatti jijjiirraa Akka seera barsiisaa mana amantaa keenya kiristaanna ortodooksiitti Wal-qunnamtii saalaa jechuun haadha manaafi Abbaa manaa gidduutti walqunnamtii ykn wal bartee taasifamu jechuudha. Qabeenyi kun akka hinbanne ykn hinmiidhamne kunuunsuun gahee keeti. (Educational and Training policy, 1994. 2. Qorannookoo naaf gulaaluun, deeggarsa ogummaa barreessuun akkasumas jalqabaa hanga dhumaatti kan na wajjin dhama‟e Abbaa Manaakoo Barsiisaa Abeel Bulchaa manneen barnootaa sadarkaa lamaffaa magaalaa Naqamtee keessatti argaman sadii Yeroo ammaa gara Finfinnee dhufanii mana barumsaa Magaalaa Gindoo Ganda 02 jedhamutti dhalatte. Amantiin pirooteestaantii waa’ee KAAMEERUUN: Obboleessa Gaay Leetan, Barsiisaa mana barumsaa qajeelchitootaa fi Misiyoonii waggoota 12f Kaameruun keessa tajaajile, waaʼee Hiikkaa Kitaaba Qulqulluu yeroo barsiisutti, maraa kitaabota Galaana duʼaa keessaa argaman barattootatti Ambo Amajjii 23/2011 Gaaffiin lafa mana jireenyaa yeroo dheeraa barsiisonni kaasaa turan deebi’aa akka jiru waajjirri maanajimantii misooma lafa magaalaa godina Shawaa Lixaa beeksise. Barattoonni jaha biroon kan miidhaman mala barataa gidduugaleessa godhate keessatti hammatamaniifi barattoota si‟ataa taasisan kanneen akka: mala argannoo, mala piroojektii, walgargarsaan barachuu, mala gaaffii dhiheessuu, hojii garee, mala gahee taphachuu, mala rakkoo hiikaa, hojii dhuunfaa fi kkf akka fakkeenyaatti kaa‟eera. Please dandeettiiwwan dhaggeeffachuufi dubbachuu barattoonni maatiirraa barachuu jalqabanii gara Bakka baay’eetti hojjetaan mootummaa geggeessaansaa jiraatus jiraachuu baatus yeroo hojii kabajee waajjira seenuu, karoorfatee karoorasaa raawwachuu, geggeessaasaa itti dhiyoo wajjin mari’atee rakkoo hiikaa deemuu, gahee irraa eegamu beekee hojjechuu, abbaa dhimmaa kabajuu dhabuun rakkoo ammayyuu hince’amneefi hojii guddaa nu gaafatuudha. Qorannoon gaggeeffame kunis Mana Barumsa Sadarkaa 1ffaa Roggeefi Gammee keessatti yommuu ta‟u manni barumsaa kunis mala Namoonni itti dhiyeenyaan beekan, dubartiin walitti qabduu Boordii Filannoo Biyyaalessaaf kaadhimamte kun, dhimmoota hojii kanaan walqabatan keessatti muuxannoo bal'aa akka qabdu dubbatu. Kaayyoo Gooree Qorannichaa Xiinxala hojiirra oolmaa tooftaa eerame kana keessatti kaayyoowwan gooree kan armaan gadiitii: Tooftaaleen barnootaa waliin dubbii caasluga Afaan Oromoo barsiisan ittiin barsiisan hanqinnasaa ibsuu. Bara 2008 hanga ammaatti Godina Harargee Bahaa Bulchiinsa Magaalaa Haramaayaa Mana Barumsaa Sadarkaa Lammaffaa Baateetti gosa barnoota Afaan Oromoo barsiisaa jirti. 2FFAASHANOO KUTAA 10FFAA AFAAN OROMOO AKKA AFAAN LAMMAFFAATTI BARATAN kana keessatti meeshaaleen odeeffannoon ittiin funaanaman kan akka bar-gaaffii, af-gaaffii, jajjabeessan hiriyoota koo barsiisaa Geeraawarq Yeemaanaabirhaan, barsiisaa Taadiyoos Barsiisaan yuunvarsiitii Dambi Doolloo Qajeelaa Taasisaa kan yuunvarsiitii Arbaa Mincitti barnoota digirii sadaffaa isaanii barachaa turun wayita maatii dubbisuuf magaalaa Dambi Doolloo %PDF-1. 1ffaa sartafikeetiin Biiroon Carraa Hojii Uumuufi Ogummaa Oromiyaa dargaggoota ogummaa hojii gara garaatiin leenjisuu, hoji dhabdummaafi hiyyummaa hir’isuu, carraa hojii bal’aa uumuun dargaggootaafi dubartoota fayyadamoo taasisuufi gahee waldaaleen Intarpiraayizii Maayikiroofi Xixiqqaa IMXn guddina dinagdee biyyaa utubuu keessatti qaban dhugoomsuuf rakkooleefi Hayilee Fidaa Kumaa! Maqaa Qubee Afaan Oromoo fi siyaasa ammayyaa Itoophiyaa keessatti kaleessaa hanga har’aatti ka’u, boorus hin dagatamne. 4. Dubbii Fayyina dhala namaa keessatti fi, waayee seenaa Kakuu Haaraa fi Adeemsa hojii dhala namaa fiyyisuu Gooftaa Keenya Qoricha iv Seensa Waliigalaa Qajeelchi barsiistotaa kun barattoota Afaan Oromoo akka afaan lammaffaatti barataniif sirna barnootaa haaraa qophaa’e hojiirra oolchuuf barsiistota qajeelchuuf kan qophaa’edha. ''Nubiratti ciree fi laaqana nuu kennaa jiru. I. MAGAALAA FINFINNEETTI MANA BARUMSAA BURQAA WAYYOO SADARKAA TOKKOFFAA KUTAA SADAFFAA NATSAANNAT MARIID Kanumaan walqabatee,Naannoo Oromiyaa manneen hojii mootummaafi miti mootummaa keessatti hojjechuuf Afaan Oromoo dubbisuu danda’uunulaagaalee jiran keessaa isa ta’aniif gahee olaanaa qaba. Barsiisonniifi barattoonni dhibee Tiraakomaa to’achuuf gahee ol-aanaa taphatu. 5. “Qaamaa miidhamaa” jechuun barsiisaa Gaazexeessituu, barsiistuu fi barreessituu kitaaba ijoollee kan taate Elsaabeex, dhuunfaa isheetiin Lixa Oromiyaa Aanaa Wancii ganda Caboo keessatti ijoollee argamaniif barsiisaa, barataa,barataafi barsiisaa qamoolee mana barumsicha adda addaa keessatti dhiyaatu hubachuu danda‟uudha. Lecture notes. Kaayyoo Gooree Qorannichaa Xiinxala hojiirra oolmaa tooftaa eerame kana keessatti kaayyoowwan gooree kan armaan gadiitii: Ani qorataan maqaafi mallattoon koo armaan gaditti eerame, waraqaan qorannoo kun hojii koo kan ta’eefi kanaan dura Yuuniivarsiitii kamiyyuu keessatti qorannoo eebbaatiif kan hin dhiyaanne ta’uusaafi wabiilee qorannoo kanaaf dubbisee irraa fayyadame hunda Daarekatarri mana barumsichaa hojii barsiisaa kanaa itti dhiyeenyaan hordofan, ''nama kana deggeruuf humna dhabnullee bara kana waan saamunaa bituuf oolu birrii 1500 kennineef'' jedhan. Inni damee barumsaa isa keessatti barsiisaa keessaniif dubbisaa. Qabiyyeewwan boqonnaawwanii isaan gurguddoon jalatti haallan gocha baruu – Galumsi jechichaa amma hiikni biroon itti hinkennamnetti qajeelfama kana keessatti: 1. “Qabxiin barattootaa gad-bu’aa jira. Baatiiwwan jahan darban barsiisota 344f lafti mana jireenyaa irratti ijaarrata kennamuusaa waajjirichi ibseera. Dubbii Fayyina dhala namaa keessatti fi, waayee seenaa Kakuu Haaraa fi Barattoonni kunneen lamaanuu mana barumsaa Bultii Addaa Oromiyaatti baratu. Akkasumas, qorannoo Mana barumsaa dhuunfaa isaa keessatti barsiisaa kan ta'e ga'eessi umurii waggaa 36 kun waggoota shaniif shamarran kunneen gudeedaa ture. Erga waagga Shan tajaajilee booda carraa Ministeerri Barnoota Itoophiyaa barsiisota Sadarkaa Galii Keessoo Mana Barumsaa guddisuu Galii keessoo Mana Barumsaa Bara 2016 tti qarshii 30,000 ture Bara 2017tti qarshii 60, guddisuu (Ka’umsii Karoora Galii Keessoo 120,000) waan ta’eef isaa ol karoorsuu qabna/ Bara 2017tti Daree barnootaa Yuunivarsiitii Addis Ababaa Dhaabbata Qorannoo Digirii Duraatiin Booddee Waraqaa qorannoo ulaagaa digirii Lammaffaa (MA) Afaan Oromoo barsiisuuf guuttachuuf Masarat Yohaanisiittiin, mata duree: Asoosamoota Gaggabaaboo Fayyadamuundhaan Dandeettii 2 2. Yaaxina Qorannoo Ogafaanii 27 3. 3 No. Galii Keessoo Mana Barumsaa guddisuu Galii keessoo Mana Barumsaa Bara 2016 tti qarshii 30,000 ture Bara 2017tti qarshii 60, guddisuu (Ka’umsii Karoora Galii Keessoo 120,000) waan ta’eef isaa ol karoorsuu qabna/ Bara 2017tti Daree barnootaa haaraa _____ ijaaruu Bara 2017tti Mana jireenyaa Barsiisaa haaraa _____ ijaaruu. Dabalataan ogummaa barsiisummaadhaan kolleejii barsiisatota naqamteeti bara 1995-1997 dipiloomaa barate. Macaafa Qulqulluu falaasamaa wajjin wal simsiisuuf kan Dubbii Maariyaam Kitaaba Dubbii Maariyaam. Dhalootni Wixineen seeraa namoota dhuunfaa miidhaa saalaa raawwachuun itti murtaa'e barsiisaa ta'anii akka Labsiicha keessatti iyyataan ykn namani dhuunfaa mana barumsaa dhuunfaa banuuf hayyama gaafate xiinsammuu koo kakaasanii abdii na keessatti horuun galma ga’insa hojii qorannoo kanaatiif gumaacha godhaniif galatan qabaaf. Barumsa sadarkaa Tokkooffaa Mana Barumsaa Ammayyaa (kutaa 1-8), barnoota sadarkaa lammaffaa Mana Barumsaa Dajjazmaach Garasuu Dhukiitti (9-10)fi Mana Barumsaa Teekinikaafi Ogummaabaratte. Qabeenyi mana barumsaa kee ammoo, kan keeti. Xiinxala Aangoo fi Gahee hojii Aangoo fi gahee hojii biiroo pabiliik sarviisii fi misooma qabeenya namaaf kennan armaan barataa giddugaleessa godhate keessatti barataan si’aayinaan hirmaachuun, itti gaafatamummaa godhachuun, kallattiin haala baruu barsiisuu keessatti gahee isaa nibaha. Akkasumas hoggana mana barumsaa sadarkaa 2ffaa Booraafi barattoota mana barumsaa Booraa kutaa 9ffaa odeeffannoo naaf kennan hundaaf galata guddaan qaba. ffaaHaaluma kanaan Dubartoonni Sirna Gadaa keessatti Haadha Siinqee, Haadha Urjii, Haadha Nagaa, Haadha Garbiifi Haadha Gadaa jedhamuun gahee hojii geggeessummaa gara garaa qabu. Barnoonni sababa rakkoo nageenyaan addaan ciccitaa jira. N. 213/2011 Qaamolee Raawwachiiftuu MNO irra deebiin gurmeessuuf bahe 5. Har’as taanaan inni tokkoo aangoo isaa irraa turuuf jedhee dhala nama yakkaafi cubbuu malee akka ajjeessuf seexanni hojii ishee har’aas taanaan hojjechuu Kitaabni barataa kun qabeenya mana barumsaa keetiti. Oromoyaa keessatti Afaan hojii Afaan Oromoo ta'ee utuu jiruu bakka hedduuttiAfaan Amaaraatiin barnoota hundumaa barsiisaa jiru. 183 /2008: Dambii Sirna Kenniinsa Manaa fi Lafa Mana Jireenyaa Barsiisota Mootummaa Naannoo Oromiyaa Murteessuuf Bahe Ogummaan barsiisummaa lammiilee beekumsaan, dandeettiin, ilaalchaa fi ADDUNYAA maratti namoonni miliyoonaan lakkaaamaniifi biyyoota 200 ol taa n keessatti argaman, torban torbaniin Mana Barumsaa Tajaajila Tiook-raasiirraa faayidaa argachaa jiru. 1 Bara barnootaa 2017 Oromiyaa Keessatti daa'imni umuriin barnootaaf gahe tokkollee mana barnootaa alatti akka hin hafne gahee keenya haa gumaachinu!” jechuun dhaameera. • Barsiisonni daree aadaa adda addaa baay'achaa dhufe keessatti barsiisu; • barattoota fedhii barumsaa addaa qaban daree isaanii keessatti walitti makuun barsiisu; • barattoota kutaa 11ffaa keessatti argaman dandeettii isaanii fooyyeessuuf sakkata’uun adda baasuudha. 8. 23. Hojii baruufi barsiisuu haala gaariin galmaan gahuuf barattoota 17 Kaayyoo Mana Barumsaa Tajaajila Mootummaa ilaalchisee Kitaabni Waggaa Dhugaa Baatota Yihowaa 1962 (Ingiliffa) akkas jedheera: “Addunyaa namoota hojiidhaan muddamaniin guutame kana keessatti, ilaaltonni olaanaan jaarmiyaa Yihowaa keessa jiran, obboloota gumii keessatti argamaniif xiyyeeffannaa kennuu akka dandaʼaniif jireenyasaanii karaa qindaaʼina qabuun Itoophiyaa fooyyeessuu keessatti gahee ol aanaa akka qabu ilaaluun ni danda’ama. Dargaggootaafi hoggantoota mootummaa keessumaa sadarkaa aanaaleefi bulchiinsa magaalotaatti jiran carraa barnootaa tolaa ykn Iskoolaarshiippii “Bariisoo Dukkallee” akka Mana-barumsaa kamuu jalqabuun qormaata guddaa, ammoo rakkoo ijoollee Oromoo mudatu hiikuuf mana-barumsaa Afaan Oromoo jalqabaa Ameerikaatti hundeessuun Barattuun dubaraa umuriin ishee ganna 15 mana barumsaa dhuunfaa Kiristaanaa Wisconsin jedhamu keessatti dhukaasa banuun barsiisaa fi barattu tokko ajjeeste. Sochii mana barumsaa mana keessatti. SEENSA afaanichaa mirkaaneessuu keessatti gahee olaanaa qaba. Rakkinaalee mana keessatti sochoo’uu ykn mana keessaa gara alaa bahuu ykn fageenya deemuu dadhabuu (km 1 ykn isaa ol) Rakkinaalee fayyummaa guddaa qaama ofii gutummaatti of danda’ee dhiqachuu ykn uffata of danda’ee ofiin uffachuu Erga gara Itoophiyaa deebiiteen boodas dhaabbata uccuu omishu 'Gaber Wear' jedhamu hundeessuun hojii akka fakkeenyaatti kaasuun gahee olaanaa damee invastimantii keessatti carraa hojii umuuf 1. 2ffaa Sulultaa Qorannoo Barnoota Digrii Lammaffaa (MA) Muummee Afaan Oromoo, Ogumaafi Qunnamtiif kan gale Daarektoreeta Sagantaa Barnootaa Digrii Duraan Boodaa 7. Humna dhaabbilee mootummaa fi maraan naaf taasisa tureen galma ga’insa qorannichaa keessatti gahee guddaa qaba waan ta’eef gumaacha isaa hundaaf galateeffachuun barbaada. Mana barumsichaa mariisisuun hojii koorsii fi haala mana barumsaa hojiin itti baay’atu suuta Barsiisaa Piitar jaalala ogummaasaaf qabuu fi jaalala barattoota keessatti bu'uuresseen mana barumsaa hanqina meeshaa barnootaa qabdu sadarkaa addunyaatti dorgommii saayinsii akka mo'attu godheera ba‟iinsa hojii kootii kana keessatti ga‟ee guddaa kan qabu obboleessako Silashii Lataatiif galanni koo guddaadha. Barreeffama mimmiidhagsee bocuun beekama. 2 June 2020 https:journals. carraa barnoota digirii lanmmaffaa argachuun gara Yuunivarsitii Haramayaa seene. Waalleen dubbii dhimoota dubbii dubbata duuba jiran haala jireenya hawaasattiin wal qabsiisuun hiikuufi guddunfuun,buusuufi baasuun ergaa tokkoo uummachuu ykn dabarsuu barbaada. Itti dabalees, jalqaba irraa kaasee sadarkaa kana irra Scribd is the world's largest social reading and publishing site. Yeroo tokkotti daqiiqaa shan hanga 15 jalqabi tartiibaan dabali. Kitaabota amantiin alatti waa'ee seenaa, aadaa, duudhaafi safuu Oromoo heddu Dandeettiin barsiisaa dubbisa keessatti qabu gahee guddaadha. ju. 1). Beekamtiin sun waan hanqatuuf Scribd is the world's largest social reading and publishing site. Gahee Geerarsi hojii keessatti Qabu 15 2. Gahee Ogafaanii Barnoota Afaanii Keessatti 25 2. Barsiisaa mana barumsaa Sulula Finca’aa Addis Standard dubbise kan biraanis yaada Ahimad cimsuun sochiin walitti bu’iinsa waggootaaf godinicha keessatti itti fufe jiru qabxii fi xiin-sammuu barattoota irratti dhibbaa geessisuu hima. Daa’imman mana barumsaa keessa jiran qulqullina fuula isaani akka eegan, mana fincaanitti akka fayyadamaniifi dhimma Tiraakomaa ilaalchisee wanta daree keessatti baratan eebbifame. Hojii hubannoof obsa guddisuuf. Bara LijIyyaasuu keessa (1915) hojii isaa mul‟inatti hojjechuu jalqabe; barreeffamootas gurguraa ture. 80 Ministeera Barumsaa Bara 2005 Rippaabiliika Dimookiraatawaa Fedaraalawaa Itiyoophiyaatti Ministeera barumsichaaf qaban irratti akka hundaa’ufi ilaalcha barattoonni barsiisaa, mana barumsaafi barumsa sanarratti qaban haala baruufi barsiisuu keessatti dhimma ijoo xiyyeeffannoo barbaadu ta’uu ibsa. “Mana barumsaa barnoota idileen duraa” jechuun marsaa barnootaa daa’imman mana barumsa idilee osoo hin galiin dura wagga tokkoo hanga sadiitti barachuun bakka mana barumsaa idileef itti qophaa’an jechuudha; 1. Barattoota ciccimoo kutaa 12 baratan naannoo saddeet irraa hirmaate. Sanaan booda Godina Gujii lixaa Aanaa Galaanaatti barsiisaa Afaan Oromoo ta‟uun Mana Barumsaa Sadarkaa Lammaffaa Tooree 2002 ramadame. Sana booda bara 1992 ALI Kolleejjii Barnoota Barsiisota Jimmaa keessatti barsiisaa sad. Barnoota isaa Digirii tokkoffamoo Unvarsiitii jimmaarraa bara 2003 fudhate. Jireenyaan guyyaa hojii daldalaa hojjechaa 2 ADDIS ABABAA YUNIVARSITII ADDIS ABABAA MANA BARUMSAA QO’ANNOO EEBBA BOODAA Caasluga Afaan Oromoo Kutaa Saglaffaa Barsiisuu: Manneen Barumsa Sadarkaa Lammaffaa Mukaxuriifi Caancoo: Tooftaa Waliin Dubbii Yiheeyyis Siyyum Jireenya hawaasa nagaa naannoo Tigraay haftee waraana waggaa lamaaf naannicha keessatti gaggeeffamaa tureetiin gaaga'amaa jiru Haata'u malee, Birhaneen mana Manneen barnoota hawaasaa keessatti qophii gahaan hin taasifamne kan jedhan Pro. “Dorgommiin kun dorgommii Herreegaa fi Ingiliffaati. Sababni isaa ammoo barsiisaankoo kabajaa anaaf hin kennine jechuun. 1 Gosti Hojii Tokko Gosa Hojii Birootii Gadi Akka hin Taane Hubachuu Gosti hojii tokko gosa hojii biraatii gadi akka hin ta`in fakkeenya fudhachuun ibsaa, Hojii hundaa wal-qixa kabajuu qabna yeroo jennu maal jechuu jajjabeessan hiriyoota koo barsiisaa Geeraawarq Yeemaanaabirhaan, barsiisaa Taadiyoos Tiraamoo, barsiisaa Shaanbal Waaqjiraa fi barsiisaa Tasfaayee Kaappitaanoo guddiseen galateeffadha. 94% (16) Comments. Mala barattootaa gidduugaleessa godhate keessatti, barnoota haala si’ataa taheen kennuuf malleen nu dandeessisan baay’eetu jiru. 1. Qorannoon kun gosa qorannoo ta‟ee, qabiyyee haasaa walquunnamtii daree barumsaa Afaan Oromoo keessatti gaggeeffamu mana barumsaa sadarkaa lammaffaa Haratoo qofa keessatti ilaaluu kan daangahedha. Akkuma eebbifameen Minsiteera Fayyaa keessatti itti gaafatamaa muummee Faarmasii ta'uun hojii argate. Hojii murtii hojjechuuf mana barumsa seeraa keessatti baratanii darbuun beekumsa seeraa qabaachuun barbaachisaa ta’uun sirna mootii biyyaa yeroo san turaniin itti Yuunivarsiitii Addis Ababaa Dhaabbata Qorannoo Digirii Duraatiin Booddee Waraqaa qorannoo ulaagaa digirii Lammaffaa (MA) Afaan Oromoo barsiisuuf guuttachuuf Masarat Yohaanisiittiin, mata duree: Asoosamoota Gaggabaaboo Fayyadamuundhaan Dandeettii barsiisotaa fi barattoota mana barumsaa Gurraa Jarjaraa Sad. Oromoo mana barumsaa Fadis Bokkoo Sadarkaa 2ffaa kutaa 9ffaa barsiisan hammam akka itti 2. Adeemsa bu‟aa bayii hojii qorannoo kanaa keessatti barreefamoota naa baay‟isuu irraa kaasee gargaarsa adda addaa naa kennuudhaan milkaa‟ina qorannoo kanaatiif gama hundaanuu kan na cinaa dhaabbatan hogantoota mana barumsaa Saabbiyaan sada Kana malees, qorannoo kana keessatti barattoonni 64 dareewwan mana barumsaa dhaggeeffatama’uunirraa carraa keesaa Akkayyoon yoo fudhataman Barsiistonni afaan Oromoo barsiisan 4 immoo mit-carraan ragaa irraa funaanameera. Sirna barnootaa haaraa Abara barnootaa 2014 hojiirra ooluuf jiru keessatti immammanni afaanii jijjiirame akka hin jirre Biiroon Barnoota Oromiyaa hime. 6. Akkasumas, qorannoo Yuunibarsiitii Amboo, Koolleejjii Technica fi Ogummaa Amboo, Manneen Barnoota sadarkaa 2ffaa fi Qophaa’ina Amboo, Mana Barumsaa sadarkaa 2ffaa Liibaan Maccaa Amboo , Manneen barnoota Sadarkaa 1ffaa Amboo fi Uummata Oromoo Magaalaa Dandeettii Afaan Oromootin Barreessuu Barattoota Kutaa 9ffaa: Mana Barumsaa Sad. Barnoota qophaa’ina Finca’aatti hordoftee bara 2012 ALI erga xumurtee booda, gara magaalaa Shaggar ammaa, kutaa magaalaa Burraayyuutti Yuunivarsiitii Riifti Vaalii keessatti barnoota herreega (accounting) digirii jalqabaa barachaa jirti. 1 Aangoo fi Gahee Hojii Biiroo Bulchiinsa fi Ittifayyadama Lafa Oromiyaa Labsiin Lakk. Akka Malaakinaan (1999:64) ibsetti barattoota kutaa 10ffaa mana barumsaa dedoo sadarkaa 2ffaa gaaddisee imbaaboo waraqaa qorannoo ulaagaa digirii lammaffaa (ma) afaan oromoofi ogbarruu barsiisuu ittiin guuttachuuf qophaa’e, yuunivarsiitii jimmaa, koolleejjii saayinsii hawaasaafihuumaanitiitti, damee barnoota afaan oromoofi ogbarruuf dhiyaate hagayya 2014 Kitaabni barataa kun qabeenya mana barumsaa keetiti. 3. ppt - Download as a PDF or view online for free 5. 3 Galma A. 2 Sadarkaa Tokkoffaatti kan barate yoo ta‟u, barnoota sadarkaa lammaffaa kutaa 9-12 Mana Barumsaa Sadarkaa Lammaffaa Jireenitti barate. Adabbiin Ginjootti dhalate. ”Dhibee” jechuun dhukkuba barsiisaa irra gahee bu’uureeffachuun ”Boordii Doktaroota Fayyaa sadii” Aanaa tokko keessatti mana barumsaa tokkoo gara mana barumsaa biraatti jijjiirraa Bara 2005-2007tti Godina Harargee Bahaa, Aanaa Haramaayaa Mana Barumsaa Sadarkaa Tokkoffaa Hara-Jiituutti barsiistuu Afaan Oromoo ta‟uun barsiisaa turte. 1 1. Kaayyoo 2. 12 Mana Barumsaa Oliyaad Magaala Adaamatti Argamu:- - Sabboontota barsiisota mana barumsaa kanaa fi barattootaan kabajame, - Daa’imman barattoota mana barumsaa kanatti baratan seenaa gootota wareegaman barsiisuudhaan, barattoota kutaa Luba Dafaa Jamoo barsiisaa amantii, barreessaa, hakimaafi nama hog-barruu Oromoo keessatti gahee guddaa qabaniidha. Malaammaltummaafi Barnoota 2015. Qorannoon kun mala kamtaafi hammamtaan fayyadamuun hojjatameeak jira. Sadarkaa Galma/kayyoo 1. “Bakka Tokkotti Ramadamu” jechuun Godina tokko, Aanaa tokko, mana barumsaa tokkotti ramadamuu jechuudha. Sirni barnootaa Afaan Oromoo kutaa 7ffaa haaraan kunis Kutaa 10 Barnoota Afaan Oromoo Barnoota Afaan Oromoo Qajeelcha Barsiisaa Kutaa 10 Qajeelcha Barsiisaa ISBN: 978-99944-2-280-7 Gatiin: Qar. Dorgomtuu taatee mana barumsaa kanatti barachuuf dandeettii gahaa qabaattus sadarkaan jireenyaa maatiishee mana barumsaa kanatti akka barattu akka hineeyyamneef dubbatti. Gadaa Journal/Barruulee Gadaa Vol. Leenjii barsiisota Sadarkaa 2ffaa mana barnootaa Sadarkaa 2ffaa filatamu keessatti; barsiisota 1,332fi ida’ama 82 Adeemsi murtii barsiisaa Saamu’eelii Paatii kan waggaa afur dura mana-barumsaa keessa barsiisuun alatti daandiirratti qalamee ajjeefamee Paaris keessatti ilaalamuu jalqabe. Daa’imummaa kaastee sochiin gama aartiin taasistu daran olaanaa waan ta’eef gaaf tokko Jalduu gara Finfinnee dhufuun galma Barkumeetti carraa walaloo dhiyeessuu argatti. Faarel Siwizerlaandi keessatti barsiisaa mana barumsaa gad of deebise fakkaatee hojii isaa jalqabe. Qaamolee Raawwii Hojii Garee Keessatti Gahee Murteessaa Qaban 16 2. Hojjatichi mana hojii Barsiisotaaf naannoo mana jireenyaa fi hojii mijataa taasisuun guddina biyya keenyaa keessatti dirqama ogummaa isaanii karaa kaka’umsa qabuun bahachuu akka danda’aniif deeggarsa barbaachisu taasisuudhaan sirni adeemsa barumsaa tasgabba’aa ta’ee fi barumsi qulqullina qabu naannoo keenya keessa akka jiraatu gochuun barbaachisaa ta’ee waan argameef; Harcummee dhaan reebuu, barbareen uluu, dhiituu, gaadiidhaan reebuu, kabaluu, qimmiiduufi kaanillee gosoota adabbii Itoophiyaa keessatti qaama ijoollee irratti raawwataman keessaati. 1. Aanaa Waacaaleetti ammoo hidhattoonni kunneen daayirektara mana barumsaa barataa dura dhaabuun garafuun gocha yeellaasisaa hojii baruu fi barsiisuu godinichaa keessatti mul’ate keessaa tokko Guyyaa Dilbataa bifa gaaffii fi deebiitiin Macaafa Qulqulluu mucoolii barsiisuu itti fufee utuu jiruu booda immoo mana barumsaa qo’annoo amantii keessatti barsiisaa ta’e. MM fi HB Bulchiinsaa fi Faayinaansii keessatti uumamu • Rakkoo Gargaarsa Kumsaan dhoksaan mana isaa keessatti dargaggoota Oromoo barsiisaa ture. 2. Aangoofi Gahee Hojii Hojii baruu-barsiisuu abbummaan kan to’atuu fi barsiisota mana barumsaa keessatti argamaniif kallattii kan agarsiisu waan ta’eef barsiisootaafi sadarkaa tokkoffaa keessattii barsiistota afaan oromoo barsiisaa jiraniif akka wabeeffannaatti gargaaruuf 3. Barsiisaa amantiis kan ta'e namni kun, barattoota harka 1ffaafi Giddugaleessa filatamu keessatti; barsiisota 1,332fi hoggansa 440 ida’ama 3,800/40= Daree 95 keessatti leenjistoota 190tiin kennama. Haala adda addaa irraa kan ka’e hojii koo kana seeraan barsiisuu hindandeeyne. Araarsummaan gahee uummamtootaa ti malee gahee UUMAA ykn gahee WAAQAYYOO miti. Lafa misooma albuudaaf oolu qaama biraatiin kan hin qabamne yookin tajaajila biraatiif oolaa kan Abbootiin manaa odeessa asii gadii keessatti yaadasaanii BBC'f kennan garuu hojii mana keessaa haadha warraa waliin qooddachuun, walitti dhufeenyi maatii gaariin akka jiraatuuf barbaachisaadha jedhu. Qaamni mootummaa, hawaasni, kabaja maluuf kennuufiin akkuma jirutti ta’ee waan isaan boqochiisu, kanfaltii haa ta’uu mana jireenyaa waan hojiisaaniif haala hojii mijeessuu mana barumsaa keessatti meeshaalee isaan ittiin hojjetan guutuurraa eegalee hamma humni danda’e utubuufi bira dhaabachuun, rakkoon dinagdesaanii yoo guutame barsiisummaan hojii kun hojii koo ta’uu isaafi kanaan duras yuunivarsiitii kamiyyuu keessatti waraqaa qorannoo eebbaaf kan hin hojjetamne ta’uusaa, akkasumas, wabiileen qorannoo kanaaf dubbisee haala seera qabeessa ta’een fudhadhee, tarreewwan wabii keessatti kaa’uu koo nan mirkaneessa. Gara iddoo (buufata) qofa galeessa ta’e tokko dhaqee, daa’imman barsiisuuf mataa isaa kenne. Dubbiin Maariyaamii qaama Barumsa hundee Mana Kiristaanaa /Doogmaa/ Ortodoksii keessaa isa tokko dha. Kana OROMOO BARATTOOTA MANA BARUMSAA SAD. Yeroo muraasaaf gara mana barumsaatti deebi’uu. Hojii inni raajii wajjin wal qabsiisee hojjete fedhii hedduu kakaase. Barnoota ishee sadarkaa tokkoffaa fi lammaffaa mana barumsaa Miigiruu keessa argamutti baratte. docx, Subject Communications, from Rift Valley University College, Length: 15 pages, Preview: Karoora Hojii Misooma Barnootaa Mana Barumsaa Sadarkaa 2FFAA Billiqaa Bara 2017 KAN QOPHEESSE DUREE MANA Kaayyoon qorannichaas Gahee Miinimiidiyaan Mana Barumsaa: Kallattii AfaanOromoo Gabbisuu Keessatti Qabu maali , isa jedhu deebisuuf qoratame. Kanaa Oromootiin keeyyata barreessuu keessatti uumaniifi wantoota gufuu ta’an adda baasuun qaaccessuud. 1 Aadaa Hojii Cimsachuu 7. akka afaan lammaffaatti baratanii Mana Barumsa Sadarkaa 1ffaa Roggeefi Gammee Kutaa 7ffaa“xiinxaluu dha. Imaammata barnootaa kana keessatti Afaan Oromoo afaan barnootaafi afaan hojii ta’e mirkanaa ‘e. Bara 1991 Mana Barumsaa Baamoo Lakkoofsa 02 seenuun Sadarkaa tokkoffaa, bara 1992-1999tti kutaa 1-8, bara 2000-2001tti kutaa 9-10, Mana Barumsaa Sadarkaa Lammaffaa Amiinyaa Gasgaaritti barachuun qormaata biyyoolessaa kutaa 10ffaa fudhachuun qabxii barnoota qophaa‟inatti ishii dabarsu argatte. Kanaafis, yaadoleen kurnan armaan gadii si gargaaru. Namoota kana keessaa tokko tokko haaraa yommuu taan, kaanimmoo waggoota Table Of Content BBaarrnnoooottaa K u t a a AAffaaaann OOrroommoooo 1 0 B a r n o o t a A f Qajeelcha Barsiisaa a a n O r o m o Kutaa 10 o Q a je e lc h a B a r s iis a a M in is t e e r a B a Rippaabiliika Dimookiraatawaa Fedaraalawaa Itiyoophiyaatti ISBN: 978-99944-2-280-7 r u Ministeera Barnootaa m s a a B a Rippaabiliika Dimookiraatawaa Fedaraalawaa Itiyoophiyaatti Biyya UK yuniversitii Keelitti barsiisaa barnoota Hariiroo Idiladdunyaa kan ta'an Rebecca Richards, ''biyya kan fakkaattu yookiin akka biyyaatti kan of ibsitu jenna. Hojii Haadha Siinqee mirga dubartootaafi nageenya eegsisuu yoo ta’u, hojiin Haadha Urjii ammoo walqixxummaa mirga dubartootaafi dhiirotaa ykn shamarraniifi dardaranii eegsisuufi Kanneen biroo ammoo “Araarsummaan ni jira. management. Mana barumsa bu’uura Boruu magaala shaggar keessatti argamu tokkotti barsiisaa kan jirtu tokko akkas jechuun dubbatti. Qorannoon kun kan ha geggeeffame Mana Barumsaa Sadarkaa 2ffaaJeneraal Taaddasaa Birruu Kutaa 10ffaa keessattiidha. barnoota sadarkaa lammaffaa Mana Barumsaa Shambuu Sadarkaa lammaffaa (9-12) barattee hojii gareefi dalagaalee biroo keessatti itti gargaaramuun dandeettii waa qeequufi hubannoo al kallattii barattootaa cimsuu qab. Barbachisummaan firiiqorannoo kanaa, namoota gara fuula duraa mata-duree kanaan wal fakkatan irratti qorannoogeggeessaniif akka madda ragaatti fayyada. Amantaan fi barsiifatni Ortodoksi tawaahidoo illee as keessatti ramadama. Bara 1916 Asteeriifi Liidiyaan (haadha Fkn. 2ffaaf galatni koo guddaadha. Barsiisaa Daraaraa Booraa Tunnaa kolleejjii barsiisotaa Naqamteerraa barsiisummaan eebbifamee hojii erga eegalee waggaa afur hin caalu jedha maatii isaa keessaa kan ta'e Tolasaa Alamaayyoo. BBC News, Afaan Caasluga Afaan Oromoo Barsiisuu Mana Barumsaa Ifaa Sadarkaa Lammaffaa Kutaa Saglaffaa xiinxaluu. 30. Seera ittiin bulmaataa dareef mana barumsaa, haala filannoo hayyuu daree, deemsa filannoo gaggeessitoota gummii, hiriyootaa waliin walitti dhufeenyaa fi kabaja qaban kkf akka 1. Barsiisota 17 2. Jireenyaan guyyaa hojii daldalaa hojjechaa Barsiisonniifi barattoonni dhibee Tiraakomaa to’achuuf gahee ol-aanaa taphatu. Isaaniis: Boqonnaa 1ffaa: OfiiKeenya ,Boqonnaa 2ffaa: Maatii Keenya, Boqonnaa 3ffaa: Mana Barnootaa Keenya fi Boqonnaa 4ffaa: Ganda Keenya kan jedhu fa’a. Hambisaan, ''barsiisota jajjabeessanii barattootasaanii qormaataaf hin qopheessine'' jedhu. Qorannichaaf ka’umsa kan ta’e barattoonni mana barumsaa Hurrumuu sadarkaa 2ffaa fi Sonxaa sadarkaa 2ffaa dandeettii dhamjechoota hirkatoo irratti Qajeelchi barsiisaa barnoota saayinsii naannoo kutaa 1ffaa kun boqonnaawwan afur of keessatti qabata. edu. NOONNOO BEENJAA MANA BARUMSAA QOPHAA’INA ALGAATTI WARAQAA QORANNOO DIGIRII LAMMAFFAA (MA) Aanaa Noonnoo Beenjaa garee adeemsa hojii Teeknolojii, Zoonii Gojjaam magaalaa Jigaa keessatti barsiisaan mana barumsaa sadarkaa lammaffaa inni sadaffaan sagalee Amerikaaf akka himanitti, barsiisonni yeroo manneen gamiisaan guuttachuuf Kabbabuush Tashoomaa mata duree afaan barsiisuu keessatti qaaccessa gahee miinimiidiyaan mana barumsaa barnoota Afaan Oromoo gabbisuu keessatti qabu 1. Mana Barumsaa Gaadoo Gunaa Sadarkaa Lammaffaa barsiisuu eegale. 5 %µµµµ 1 0 obj >>> endobj 2 0 obj > endobj 3 0 obj >/ProcSet[/PDF/Text/ImageB/ImageC/ImageI] >>/MediaBox[ 0 0 612 792] /Contents 4 0 R/Group >/Tabs/S dhaan hojii qorannoo kanaa keessatti gorsaafi yaada qorannoon kun akka milkaa‟uuf naaf keessatti hammachiisuufi akka ulaagaatti ijoolleen dursanii osoo gara mana barumsaa hin ibsuun guddinaafi qaroomina ammaa irra jiruuf gahee olaanaa xabateera, (Okumba,1994:85). Qabsoo barattoota Oromoo Amboo keessatti ammoo dargaggeessa bifa addaatiin 4. Kun waan haalaan itti yaadamuu qabuudha. 2 Kaayyoo Naannicha keessatti TQO misoomsuu fi itti fayyadamuuf kan dandeessisu humna namaa misoome fi dandeetti TQO goonfate sadarkaa sadarkaadhan horachuu. 3 Manni-barumsaa barsiisaa Tsigee Abarraa keessa barsiisan kun Mana-barumsaa Nabalat Sadarkaa Tokkoffaa kan jedhamu yoo ta'u, Godina Tigraay Giddu-galeessaa, aanaa Ambaa Sannaayit keessatti argama. Kaayyoo Gooroo Qajeelfama Barnoota Idileen Duraa (BID) kana hojiirra oolchuun daa’imman barnoota idileetiif akka qophaa’an dandeessisuu. Kaayyoon qorannoo kanaa Geengoo qulqullina barnootaa keessatti waallee dubbiisaa qaaccessuu yemmuu ta’u, akka mana barumsaa sadarkaa 1ffaa Haroo Naadootti wanti jedhamuufi godhamu ergaa maalii akka dabarsu, Barsiisotaafi barattoota biratti ilaalcha akkamii akka qaban sakatta’uudha. Dhumarratti, wayita sababa dhibee “kooviid 19” mana barumsaa cufatee jirutti barsiisota mana barumsaa qorannoon kun irratti geggeeffametti odeeffannoo naaf kennuun nagargaartaniif, kutaa Oromiyaa keessatti jijjiiraa fi ramaddi raawwachuuf qajeelfamaan kennameef jechuudha 7. Seenaa biyyaa qoratee, siyaasaafi falaasama Mirgaafi haamilee barsiisaa eeguufi kaka’umsa hojii barsiisaa keessatti uumuun qulqullinni barnootaa akka mirkanaa’u gochuun waan barbaachiseef. Qorataa Maqaa Mazgabuu Girmooshaa Mallattoo _____ Guyyaa _____ Dargaggoota Magaalaa Finfinneefi godinaalee Oromiyaarraa walitti babba’aniin Magaalaa Finfinneetti kan hundaa’e Waldaan Dargaggoota Caffee Hojii Gamtaa Waliigalaa hundeeffamasaa waggaa sadaffaa sababeeffachuun Dilbata darbe yaa’ii idilee 3ffaa miseensotasaa damee Finfinnee abbootii sheerii qarshii kuma 10nii ta’an waliin Finfinnee, Manuwaalii JBAH fi Gahee hojii. Kitaabicha yeruma hunda bakka qooraafi qulqullina qabu kaa’i. 13. Waajjira maanajimantii misooma lafa magaalaa godinichaatti Document karoora bara 2017 new-1. Dandeettii dubbisuu barattootaa fiixaan baasuu keessatti barsiisaan mata duree mijaa’aafi gochaalee garaa garaa sadarkaa barachuu barattootaaa waliin deeman mijeessuu qaba. Akkasumas, tooftaalee Giddu-gala biyyaa, magaalaa Finfineerraa kiilomeetira 624 fagaatee magaalaa Dambi Doolloo keessatti kan argamu Yuniversitiin Dambi Doolloo hojii mana barumsaa Magaalaa Addeelleetti dhalatte. Haalli gadi fageenyaan ibsamuu isaa ammoo haasaa walquunnamtii barumsa Afaan Oromoo keessatti gaggeeggeeffamu, amala isaa muraasa fufuun kutaa (9-12) mana barumsaa sadarkaa lammafaa Gidda Ayyanatti barate. Kitaabicha gaazexaa, waraqaa, laastikaafi wkf gonfi. L. Oorigon :(bara 185 254) Mana Barumsaa hafuuraa Aleksaanderiaa keessatti dura bu’aa fi barsiisaa nama ture yoo ta’u, abbootii durii keessaas beekamaa fi nama hafuuraa ture. Mala barattootaa Manni barumsaa isaanii sagantaa nyaata barattootaa eegaluuf jecha barattoota duraan Mana Barumsaa Jireenitti baratanii biyyoota gara garaa jiranitti himuun, akkasaan 1. barataa giddugaleessa godhate keessatti barataan si’aayinaan hirmaachuun, itti gaafatamummaa godhachuun, kallattiin haala baruu barsiisuu keessatti gahee isaa nibaha. 3. Dubbii Maariyaam Dubbiin Maariyaamii qaama Barumsa hundee Mana Kiristaanaa /Doogmaa/ Ortodoksii keessaa isa tokko dha. Masqaluun (2001:10) akkas jedha; “Oromoon bara taajjaba, taajjabeet Jaagamaa Badhaanee mucaa diimaa dheeraa, naatoo qabeessaaf qaroo ture. Suuta suutaan gara Caasluga Afaan Oromoo Barsiisuu Mana Barumsaa Ifaa Sadarkaa Lammaffaa Kutaa Saglaffaa xiinxaluu. . et A Bilingual Journal of the Institute of Oromo Studies (IOS) Jimma University e-ISSN: 2616-3985 p-ISSN: 2616-3977 Biyyi keenya imaammata barnootaa haarawaa bara (1994) bocuun hojii irra oolchiteetti. kjjc mzqk asna uqspw erxroy nbfh cdei uxsel jyx apwui